کاشت درخت انگور یک فرآیند کشاورزی است که نیازمند مراحل مختلفی از جمله انتخاب مکان، آماده‌سازی خاک، انتخاب و نگهداری از نهال‌ها و مراقبت‌های مربوط به رشد و توسعه درختان است.درخت انگور جزو آن دسته از گیاهانی به شمار می رود که برای رشد و ثمر دادن میوه ی خوب، باید در ارتفاع باشد.
طبق آمار ۳۱۶ هزار هکتار باغ انگور در کشور وجود دارد که میانگین برداشت آن ۱۵ تُن در هکتار می باشد.ارزش صادرات انگور در دنیا ۹ میلیارد دلارمی باشدکه سهم ایران از این میزان صادرات تازه خوری انگور حدود ۲۰ میلیون دلار است که بسیار ناچیز است؛ در حالی که در صادرات کشمش جایگاه ما محفوظ است و ۱۳ درصد کشمش دنیا در ایران تولید و همین میزان هم صادر میشود. هزینه تمام شده برای تولید هر کیلوگرم محصول انگور به علت سنتی بودن روش های کاشت، داشت، برداشت پایین بودن عملکرد، بالا بودن ضایعات و هزینه تمام شده متأثر از عوامل مختلفی است که مهمترین مورد آن نوع سیستم تربیت بوته تاک است
روش های بسیاری برای هدایت و تربیت انگور در دنیا اجرا شده است.این روش ها بسته به نوع رقم ،نوع استفاده و مسائل مکانیزاسیون و اقتصادی در هر منطقه متفاوت می باشد.سیستم هدایت و تربیت انگور در اکثر باغات ایران به صورت سنتی خوابیده جوی،پشته ای و یا پا چراغی می باشد.
انواع پایه های داربست
- پایه های چوبی
- پایه های بتنی
- پایه های فلزی
- پایه های کامپوزیتی
پایه های چوبی
از چوب درختان غیر مثمر مانند تبریزی و چنار استفاده می شود .طول پایه ها 20/2 تا 30/2 متر و به قطر 10 الی 12 سانتی متر خواهد بود .جهت افزایش طول عمر پایه ها آن ها را آغشته به روغن موتور سوخته می کنند. همچنین برای افزایش طول عمر پایه ها در خاک یک طرف ان را کمی سوزانده و مخروطی می نمایند .این امر باعث جلوگیری از صدمه پایه ها به وسیله آفات خواهد شد.این پایه ها به دلیل وزن بالا، طول عمر کوتاه،هزینه بالا، قطع درختان و آسیب دیدگی پایه ها توسط آفات مدت هاست که دیگر قابل استفاده نمی باشند.
پایه های بتنی
این پایه ها به طول 20/2 متر بوده که دارا مقطع مربعی 15*15 سانتی متر می باشد. قیمت بالای تمام شده ، وزن بالای تیرهای بتنی (حدود 47 کیلوگرم) و استحکام کم در اقلیم های کوهستانی ، هزینه بالای اجرا (شامل حمل و کاشت تیر در بتن) از ایرادات این پایه ها می باشد.
پایه های فلزی
این پایه ها از لوله های آهنی سفید به قطر 2 اینچ تهیه می شود.طول پایه ها 20/2 متر بوده که به فاصله 10 ،45و 95 سانتیمتر از انتهای لوله سوراخ هایی به قطر 6 میلیمتر در آن ایجاد میگردد.
این پایه ها به دلیل کاهش زیبایی بصری، قیمت بالای تمام شده پروفیل های فلزی ، زنگ زدگی و خوردگی در محیط مرطوب باغ و سرقت پروفیل های فلزی،انتخاب مناسب و مقرون به صرفه ای برای کشاورزان نمی باشد.
پایه های کامپوزیتی
از ویژگی ها و برتری های پایه های کامپوزیتی نسبت به موارد مشابه بتنی و فولادی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
وزن یا چگالی
چگالی مواد ساخته شده از جنس کامپوزیت برابر 2 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد (تقریبا یک ششم بتن).از بررسی نمودار زیر به راحتی می توان سبک تر بودن مواد کامپوزیتی نسبت به نمونه بتنی را تشخیص داد. این ویژگی منجر به صرفه جویی در هزینه های بارگیری و حمل و نصب می شود.
مقاومت به خوردگی
به لحاظ ماهیت مواد کامپوزیتی مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی صنعتی و محیط های خورنده دارند این مواد در مقابل گستره وسیعی از مواد اسیدی و قلیایی مقاومند و در دماهای بالا عملکرد بهتری نسبت به فلزات دارند، حتی در شرایط غوطه وری در محیط های اسیدی و بازی و محیط های مرطوب باغات بدون خوردگی باقی میمانند ،ولی نمونه های فلزی به دلیل زنگ زدگی در برابر رطوبت هزینه های نگهداری بالایی را تحمیل میکنند که ضمن از بین رفتن زیبایی های بصری باغات باعث پوسیدگی این قطعات می شوند.
غیر قابل سرقت بودن
یکی از مشکلات استفاده تیرچه های فلزی و بتنی سرقت آنها از باغات می باشد.پایه های کامپوزیتی به دلیل تکنولوژی بالای ساخت و بازیافت آن، این مشکل را حل کرده است .
تولید در هر سطح مقطح
در مناطق كوهستاني و يا مناطقي با سرماي زمستانه شديد )افت دما تا بيش از 22 - درجه سانتيگراد(،
تنه تاک ها بايد به صورت پاكوتاه تربيت شوند و از تیرچه هایی با ارتفاع كم استفاده شود تا در پاييز براي جلوگيري از سرمازدگي بتوان به راحتي تنه بوته ها را با خاک پوشاند.
سرمازدگي بهاره، اكثراً بعد از بارندگي روزانه توأم با بادهاي سرد به هنگام شب در سطح زمين صورت ميگيرد، بنابراين در مناطقي كه خطر بروز سرماي ديررس بهاره وجود دارد، تاج درخت بايد از سطح زمين فاصله زيادي داشته باشد و هر چه اين فاصله بيشتر باشد بوته مو از خطر سرمازدگي درامان است )اختلاف دما از سطح زمين تا ارتفاع 2 متري حدود 32 درجه سانتيگراد است(. – که در اینجا باید از تیرچه هایی با ارتفاع زباد استفاده کرد.
در مناطق گرمتر بايد فاصله تاج از سطح زمين زياد باشد يعني از تیرچه هایی با ارتفاع زياد استفاده شود تا انعكاس نور و گرماي زمين موجب تشديد سوختگي برگ ها نگردد.
لذا براي جلوگيري از اين امر بايد از تیرچه هایی با زواياي مختلف استفاده کرد .
تیرچه هایی کامپوزیتی با توجه به نیاز کشاورز با هر طول ارتفاع و رنگی قابل تولید در توناژ بالا می باشد.
